Những cơn mưa cuối mùa đi qua bên song cửa sổ, những tia nắng dát vàng rơi trên mái phố phong rêu, long lanh trên ngọn cỏ non vươn chồi lộc biếc và khi trên các sườn đồi chấp chới những nụ hoa dã quỳ vàng nở sớm đong đưa… cũng là lúc mùa Đông đã về trên phố núi sương mờ…

Đà Lạt sau một chiều mưa - Ảnh: Thanh Dương Hồng

Cảm nhận… mùa

Đà Lạt của tôi xưa nay cứ đỏng đảnh  không tuân theo quy luật của đất trời! Ở phố núi này, mỗi năm không hiện rõ bốn mùa, đơn giản chỉ có hai mùa mưa - nắng và được “chuyển tiếp” nhau theo những mùa hoa (trong một bài viết khác tôi gọi “Hoa báo mùa”!). Đây là điều thú vị và khác biệt đã trở thành “quy ước” đối với cư dân phố núi; đó là: khi hoa dã quỳ nở - mùa nắng đã về; khi hoa anh đào chớm nụ - nghĩa là mùa Xuân ngấp nghé sang; khi hoa phương tím thẫn thờ tím buồn trên phố - tháng Ba đã về và Tây Nguyên bước vào mùa lễ hội…

Để nhận biết các mùa đi qua trong chuỗi thời gian bất tận của thiên nhiên, ngoài thị giác, quan sát qua những loài hoa “báo mùa”, còn là sự cảm nhận bằng… tâm hồn! Những ai có tâm hồn thật tinh tế,  mới cảm nhận được… mùa!.

Mải loay hoay với công việc thường ngày, nếu như chiều nay không đi qua những con phố chênh chao lưa thưa vài giọt nắng ấm; khẽ khàng chạm tay vào mấy cụm dã quỳ đơm nụ trong tiết trời se lạnh… tôi sẽ không cảm nhận Đà Lạt đã lập Đông. Từ một quán cà phê ven con dốc trên phố Lê Đại Hành, lời hát trong ca khúc “Đà Lạt lập đông” của nhạc sĩ Thế Hiển phát ra du dương, nghe miên man trong chiều phố núi: “Đà Lạt lập Đông hoa vàng vừa mới nở/Ta còn chờ em một giấc mơ hoàng lan/Mặt trời mùa Đông đến chợt đi vội vàng/Ta vẫn chờ em chiều phố núi mênh mang”…

Phải nói, chủ nhân của quán cà phê cũng khá tinh tế trong cảm nhận mùa nên đã tuyển chọn những ca khúc hay viết về Đà Lạt, phù hợp với từng không gian, thời điểm, hợp “khẩu vị” nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức âm nhạc của những “thượng đế” khó tính.

Trước nay, phần lớn các ca khúc viết về Đà Lạt, nói chung - viết về mùa mưa, hay mùa Đông Đà Lạt… thường có giai điệu, âm hưởng trầm buồn, xa vắng, miên man như gợi nhớ về một kỷ niệm xa xưa, một mối tình cách trở, hay một ký ức thân thương nào đó của đời người. Ví như: “Mùa Đông trên thung lũng xa như một tiếng kinh cầu…”. (Chiếc lá mùa Đông); “Chiều xuống dần sương mờ giăng khắp lối/Mặt hồ im không gợn chút lăn tăng/Mặt trời ngủ rừng thông xanh ấp ủ/Một mình em nhớ một mình anh…”. (Khúc hát chiều Đà Lạt); hay “Em có về Đà Lạt không em/Nơi chỉ có hai mùa mưa - nắng”. (Em có về Đà Lạt không em)…

Mùa đẹp nhất trong năm

Bởi không tuân theo “trình tự”… mùa  nên mùa đông Đà Lạt không giống như mùa Đông ở các tỉnh, thành phố khác trong cả nước. Thường mùa Đông là mùa mưa bão, giông tố, lụt lội… khiến người dân phải thấp thỏm lo âu. Ngược lại, mùa Đông Đà Lạt lại là mùa nắng - bắt đầu mùa du lịch Tây Nguyên - mùa đẹp nhất trong năm.

Lãng mạn những chiếc ô dưới mưa Đà Lạt

Đó là khi trên phố núi đã kết thúc những tháng ngày mưa kéo dài ẩm ướt, muộn phiền; đó là khi hoa dã quỳ chấp chới nở vàng trên các sườn đồi, dưới những lũng sâu, hay trên những đường phố trập trùng cao thấp. Cùng với dã quỳ, hoa Mimôza - loài hoa dại đặt trưng của Đà Lạt cũng bâng khuâng khoe những chùm hoa nắng tinh khôi dấu dưới táng lá xanh màu ngọc bích óng ánh, kiêu sa “Mimosa từ đâu em tới/Mimosa vì sao em tới đất này”. (Mimosa từ đâu em tới)...

Đó là khi cái lạnh se se bao trùm phố xá, báo hiệu cho cư dân phố núi chuẩn bị đón mùa Nô - en về, thánh đường gióng lên những hồi chuông ngân nga, diệu vợi.

Đà Lạt lập Đông là giai đoạn mà giới văn nghệ sĩ gọi là thời điểm trời đất “giao mùa”; đó là khi đất trời và tình người cao nguyên quyện hòa, giao hưởng, cùng chung tâm trạng bâng khuâng trước một năm cũ sắp đi qua và mùa xuân - một năm mới sắp về  với bao nhiêu khát vọng. Những dự định xanh sắp về!...

Trong cảm nhận của cư dân bản địa và du khách thập phương, mùa đông là mùa đẹp của Đà Lạt trong năm. Trên những con phố quanh co, “Hoa vàng tươi nở thắm/ Thông xanh thắp nến đứng đợi chờ…”. Những sáng tinh mơ, những chiều hanh nắng sương la đà phủ trắng núi đồi tạo nên bức tranh thiên nhiên vô cùng lãng mạn, tuyệt đẹp; đây đó, những cặp tình nhân, những đôi trai gái hẹn hò, tình tự…

Đà Lạt vào Đông cũng là thời điểm  hàng trăm ngàn loài hoa thi nhau đua nở, khoe sắc, không gian Đà Lạt sẽ ngập tràn hương hoa ngây ngất dưới sắc nắng vàng tươi.

Ai đi xa cũng muốn trở về Đà Lạt. Những lữ khách đã từng yêu và lưu luyến với phố núi mộng mơ này đều muốn trở lại Đà Lạt trong tiết trời lập đông tinh khôi, thơ mộng để được tận hưởng khí trời, thiên nhiên, hoa lá của phố núi lập Đông…

Bài và ảnh: THANH DƯƠNG HỒNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 625, tháng 11-2025