Nghệ thuật > Điện ảnh, truyền hình

Tóm tắt: Bài viết tập trung phân tích và đánh giá các quy định pháp luật về kinh doanh điện ảnh tại Việt Nam, đặc biệt là sau khi Luật Điện ảnh năm 2022 có hiệu lực. Dựa trên việc khảo sát thực trạng, nghiên cứu chỉ ra những ưu điểm, hạn chế và xung đột pháp lý còn tồn tại, đặc biệt là trong các vấn đề liên quan đến thu hút đầu tư tư nhân và hợp tác công tư. Từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật, nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp điện ảnh Việt Nam phát triển bền vững, cạnh tranh và hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế.

Tóm tắt: Kỹ thuật quay liên tục tạo ra cảnh quay dài đã trở nên nổi bật và mang tính biểu tượng kể từ giữa những năm 1990 trong làm phim nghệ thuật. Mặc dù, xét theo góc độ lịch sử và nghiên cứu, thời lượng của các cảnh quay có xu hướng giảm dần sau từng năm, vì khoảng tập trung của khán giả hẹp đi và các bộ phim đang chạy theo xu hướng thương mại để chiều lòng công chúng. Tuy nhiên, xuất phát từ một kỹ thuật quay có bề dày lịch sử, cảnh quay dài không chỉ thể hiện được sức hấp dẫn của điện ảnh, bởi khả năng nắm bắt hiện thực mà còn có sức hút mạnh mẽ với khán giả. Tác động trực quan của những cảnh quay dài trong rạp chiếu phim đã nâng cao mức độ trải nghiệm của người xem. Bên cạnh giá trị nghệ thuật, thông qua cái nhìn liên tục, cảnh quay dài trong phim truyện còn mang lại cho khán giả cơ hội được tiếp nhận, khám phá, chiêm nghiệm và muốn họ trở thành một phần tích cực của trải nghiệm xem phim…

Tóm tắt: Quỳnh búp bê là phim truyện truyền hình tâm lý xã hội (melodrama). Phim có nhiều những tình tiết gây sốc, những “cú vặn” bất ngờ… các tình huống được xử lý hợp lý và diễn xuất tốt của các diễn viên, đặc biệt là cảnh kết. Bộ phim có cách kể chuyện đặc trưng của phim truyện truyền hình nhiều tập, với nhiều cốt truyện và nhiều nhân vật, được đánh giá là thành công, có giá trị nhân văn.

Tóm tắt: Trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay, với định hướng phát triển văn hóa là một ngành công nghiệp có triển vọng, sự ảnh hưởng của các trào lưu điện ảnh nước ngoài vào Việt Nam là tất yếu và cần thiết. Hợp tác làm phim truyện điện ảnh giữa Việt Nam và Hàn Quốc trong thời gian qua đã ghi được nhiều dấu ấn, đáng kể nhất là bộ phim Em là bà nội của anh (2015) của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh chuyển thể từ Miss Granny (2014) của Hàn Quốc. Phim thành công là nhờ nhà làm phim đã tìm ra những điểm tương đồng và giao thoa văn hóa giữa Việt Nam và Hàn Quốc để Việt hóa nhân vật, thể hiện qua cách đặt tên và xây dựng hoàn cảnh, tính cách nhân vật. Những đặc điểm ấy phản ánh một giai đoạn lịch sử xã hội, phù hợp với văn hóa bản sắc địa phương, gần gũi với khán giả trong nước. Bên cạnh đó, xu hướng toàn cầu hóa cũng đã giúp khán giả Việt Nam dễ dàng tiếp nhận những giao thoa văn hóa mới mẻ. Vì vậy, đây là cơ hội tốt để thúc đẩy hợp tác làm phim với nước ngoài, qua đó học hỏi kinh nghiệm, giúp tạo động lực phát triển nền điện ảnh nước nhà, phổ biến văn hóa Việt Nam ra quốc tế qua phim ảnh.

Tóm tắt: Phổ biến phim trên không gian mạng là phương thức phổ biến phim mới, giúp cho công chúng có thể xem phim ở bất cứ nơi đâu, vừa linh hoạt, vừa tiện lợi trong khi chi phí lại rẻ. “Hậu kiểm” phim phổ biến trên không gian mạng được quy định tại Luật Điện ảnh năm 2022, chính là cải cách hành chính thông qua việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính đã tạo điều kiện cho hoạt động phổ biến phim này phát triển bùng nổ cả về số lượng lẫn doanh thu. Doanh thu hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng tại Việt Nam ước đạt hơn 3.000 tỷ đồng, chưa ngang bằng với doanh thu phim chiếu rạp, nhưng trong tương lai sẽ thu hẹp khoảng cách và vượt doanh thu của phim chiếu rạp, khi “khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển vững chắc, góp phần đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao”. Phổ biến phim trên không gian mạng góp phần phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giá trị của tác phẩm điện ảnh nhìn từ hiệu quả văn hóa, kinh tế, chính trị và trở thành bộ phận cấu thành quan trọng của công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Tóm tắt: Bài viết tập trung nghiên cứu tính kịp thời và hiệu quả của các văn bản quy phạm pháp luật trong việc quản lý và thúc đẩy hoạt động phổ biến phim (PBP) trên không gian mạng (KGM). Thông qua phân tích thực trạng triển khai, những thành tựu nổi bật, các hạn chế còn tồn tại, nghiên cứu đề xuất những giải pháp chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật. Qua đó, bài viết khẳng định vai trò của pháp luật trong việc bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời nhấn mạnh tiềm năng của điện ảnh Việt Nam như một ngành công nghiệp văn hóa chủ lực, hướng tới mục tiêu đóng góp 7% GDP quốc gia theo Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035.

Tóm tắt: Trong điện ảnh, vai trò của máy quay được xem là yếu tố trung tâm trong việc truyền tải nội dung của một tác phẩm, tạo nên sự kết nối giữa thế giới nghệ thuật và khán giả. Khái niệm tiêu cự hóa (focalization) của lý thuyết trần thuật trong văn học cung cấp một công cụ hữu hiệu để phân tích vai trò này, đồng thời mở ra những hướng tiếp cận mới, góp phần khai phá những ý nghĩa sâu xa trong bộ môn nghệ thuật thứ bảy

Tóm tắt: Bộ phim Muôn vị nhân gian đánh dấu sự trở lại của đạo diễn người Pháp gốc Việt Trần Anh Hùng sau 7 năm vắng bóng. Bộ phim ra mắt lần đầu tại Liên hoan phim Cannes 2023, dự án giúp đạo diễn Trần Anh Hùng vượt qua những đối thủ nặng ký như Wim Wenders, Todd Haynes... đoạt giải đạo diễn xuất sắc. Nhìn bề ngoài, bộ phim giống như một bộ phim cổ trang trang nhã nhưng đằng sau những hình ảnh lung linh ấy khán giả dễ dàng nhận thấy thứ điện ảnh rất riêng của Trần Anh Hùng. Bài viết phân tích giá trị nghệ thuật của bộ phim Muôn vị nhân gian và tập trung vào các khía cạnh như ẩm thực và tình yêu, ngôn ngữ điện ảnh, diễn xuất và dấu ấn cá nhân của đạo diễn.

Tóm tắt: Bài viết dưới đây nêu một số đặc điểm sáng tạo của các đạo diễn trẻ của điện ảnh Việt Nam (trong đó có những tài năng trẻ tham gia hoạt động, cống hiến trong lĩnh vực điện ảnh) và 12 gợi mở (có thể xem như những giải pháp), đối với các nhà làm phim trẻ, trong bối cảnh hoàn thành các mục tiêu Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030, hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa về điện ảnh. Đây là tham luận tại Hội thảo “Tài năng trẻ - Nguồn lực sáng tạo và phát triển văn hóa nghệ thuật” do Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật tổ chức tháng 11-2024.

Bài viết nghiên cứu vai trò của giáo dục nghệ thuật thông qua điện ảnh, với trọng tâm là khán giả Gen Z - thế hệ sinh ra trong thời đại công nghệ số và có cách tiếp cận nghệ thuật khác biệt. Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát trực tuyến với 243 sinh viên thuộc thế hệ Gen Z, thu thập ý kiến về tần suất xem phim, mức độ yêu thích và các yếu tố ảnh hưởng đến thói quen tiếp nhận phim chiến tranh. Từ đó, bài viết đề xuất các phương pháp tiếp cận mới thông qua nền tảng kỹ thuật số để nâng cao hiệu quả giáo dục nghệ thuật và lịch sử cho thế hệ trẻ, góp phần bảo tồn và phát triển di sản văn hóa thông qua điện ảnh.