Tính đến nay, Hải Dương đã sản sinh ra rất nhiều tài năng cho bóng đá Việt Nam, không chỉ cung cấp cho đội tuyển quốc gia, các câu lạc bộ (CLB) như Viettel, Hoàng Anh Gia Lai, Hà Nội, Sài Gòn... mà còn có cầu thủ được tuyển chọn vào các câu lạc bộ nước ngoài. Nếu có được sự đầu tư, bóng đá Hải Dương hoàn toàn có thể phát triển, trở thành CLB mạnh.

Các cầu thủ: Văn Thanh, Trọng Đại, Đức Huy, Văn Toàn có gốc gác Hải Dương

Theo ông Trịnh Công Quyền, nguyên Giám đốc Sở TDTT: ở những thập niên 50, 60 của thế kỷ XX, Hải Dương đã từng có đội tuyển bóng đá hạng A toàn miền Bắc, với những danh thủ như Lê Thế Thọ, Phùng Mạnh Ngọc, Phạm Ngọc Khánh (liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân)... sau đó tạm lắng xuống do chiến tranh. Khoảng năm 1972, Ty Thể dục Thể thao Hải Hưng, quyết tâm cao xây dựng Đội tuyển bóng đá Hải Hưng tiền thân là Đội bóng đá thanh niên đường 5. Đội ổn định tổ chức, duy trì tập luyện, dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Phạm Văn Sơn vừa tốt nghiệp Đại học Thể dục Thể thao trực tiếp huấn luyện. Năm 1978, đội vô địch hạng B toàn quốc và chuyển lên hạng A2 thi đấu 9 năm liên tục với tên Đội bóng đá Trung đại tu ô tô Hải Hưng. Tháng 8/1987, tại sân vận động Sơn Tây (Hà Tây cũ), sau khi giành chiến thắng CLB Gia Lai 3-1 để giành chức vô địch hạng A2 toàn quốc, qua đó chính thức chuyển lên hạng A1, tương đương V-League hiện nay, đội được UBND tỉnh Hải Hưng chuyển sang Công ty Vận tải hàng hóa tỉnh Hải Hưng.

Năm 1990, do chuyển đổi nền kinh tế, các doanh nghiệp nhà nước sản xuất kém phát triển, một số cầu thủ lớn tuổi không tiếp tục tham gia thi đấu, không có việc làm, CLB bóng đá Hải Hưng lại trở về Sở Thể dục Thể thao. Lúc này, kinh phí sự nghiệp không thể nuôi nổi đội bóng nên buộc phải giải thể. Một số thì hưởng chế độ hưu, một số chuyển làm công việc khác…

Thương hiệu bóng đá U11 Gia Bảo Hải Dương nhiều năm vô địch toàn quốc

Năm 2000, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam ban hành điều lệ các giải bóng đá U11, U13, U15, U17, U19, U21… toàn quốc. Năm 2002, thể thao Hải Dương quyết tâm xây dựng đội bóng đá U11. Sở Thể dục Thể thao chủ động bàn bạc với Sở Giáo dục và Đào tạo đăng cai tổ chức giải bóng đá U11 hằng năm, đồng thời tuyển chọn học sinh 9 tuổi, 10 tuổi, 11 tuổi để đào tạo huấn luyện, ăn ở tập trung tại Trường Tiểu học Ngọc Châu. Năm 2007, đội U11 Hải Dương giành chức vô địch toàn quốc, chính thức mang tên Đội bóng đá Công ty TNHH Gia Bảo. Cũng chính năm ấy, U11 Hải Dương được chọn tham gia giải bóng đá ASEAN được tổ chức tại Indonesia.

Tiếp tục làm bóng đá U11 và U13, hằng năm, Sở VHTTDL  phối hợp với Tỉnh đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức giải bóng đá U10, sau đó chọn ra từ 20-30 em (10, 11 tuổi) đưa về huấn luyện nâng cao tại Trung tâm Đào tạo, Huấn luyện và thi đấu thể thao tỉnh và đã đạt được nhiều thành công. Theo thống kê, ở các giải bóng đá thiếu niên nhi đồng toàn quốc từ năm 2007 đến nay, Hải Dương có 8 lần lọt vào trận chung kết, trong đó 5 lần đoạt chức vô địch. Đặc biệt là 3 lần đăng quang liên tiếp vào các năm 2013, 2014 và 2015. Đối với U13, từ năm 2012 đến nay, Hải Dương là 1 trong 8 đội mạnh toàn quốc, 2 mùa giải (2014, 2020) giành giải Nhì. Khi hết tuổi lứa U13, các tài năng trẻ Hải Dương lần lượt trúng tuyển vào các lò đào tạo nổi tiếng như Viettel, PVF, Hoàng Anh Gia Lai, Hà Nội, hoặc được các thầy giới thiệu để trở thành cầu thủ năng khiếu ở các câu lạc bộ chuyên nghiệp. Và từ đó, họ tỏa đi khắp nơi, trở thành những cầu thủ mà tài năng làm rung động người hâm mộ qua các trận đấu ở V-League, các giải U22, U23 châu Á, AFF Cup, vòng loại World Cup, Asian Cup hoặc ASIAD. Đặc biệt, tại thời điểm HLV Park Hang Seo tập trung 30 tuyển thủ chuẩn bị cho ASIAD 2018, quân số cầu thủ gốc Hải Dương khi ấy lên tới 7 người.

Ở thời điểm hiện tại, nếu các cầu thủ Hải Dương tụ hội lại, họ có thể hợp thành một CLB đủ sức chơi hạng chuyên nghiệp với những cái tên ở hàng phòng ngự như Văn Thanh - Đức Chiến - Trọng Đại - Văn Sơn; tiền vệ có: Triệu Việt Hưng - Đức Huy - Hoàng Đức, tiền đạo là Văn Toàn - Tiến Linh - Xuân Nam. Dự bị còn có Phạm Xuân Tạo, Mạc Đức Việt Anh (SHB Đà Nẵng), Trương Tiến Anh (Viettel), Nguyễn Văn Anh (Hoàng Anh Gia Lai)…

Thế hệ trẻ Hải Dương vốn có tố chất, năng khiếu về bóng đá. Mặc dù chưa có CLB bóng đá chuyên nghiệp nhưng mới đây, UBND tỉnh Hải Dương đã ký quyết định 1342/QĐ-UBND về việc điều chỉnh chỉ tiêu đào tạo vận động viên thể thao thành tích của Đề án "Phát triển sự nghiệp thể dục thể thao tỉnh Hải Dương giai đoạn 2020-2025, định hướng đến năm 2030" theo tờ trình của Sở VHTTDL. Theo đó, đào tạo môn bóng đá Futsal nam (12 vận động viên). Sở VHTTDL nhận định, khi thành lập, đội tuyển Futsal nam sẽ có lợi thế về nguồn cung cầu thủ dồi dào từ đội U11, U13 tỉnh Hải Dương. Futsal hay bóng đá trong nhà hiện nay rất phát triển trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Đội tuyển Futsal Việt Nam hiện đứng thứ 39 thế giới với 1.107 điểm, từng 2 lần tham dự World Cup, trong đó 1 lần lọt đến vòng 1/8. Trong đội hình đội tuyển Futsal Việt Nam dự World Cup năm 2021 có cầu thủ Vũ Đức Tùng, quê thị trấn Ninh Giang. Và biết đâu đấy, một ngày không xa, đội Futsal nam Hải Dương nâng cao chiếc cúp vô địch quốc gia.

 Bài và ảnh: PHƯƠNG THANH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 606, tháng 5-2025