Với nội dung đa dạng, kỹ xảo hoành tráng, nhiều bom tấn đã có sức hấp dẫn với doanh thu khủng, trong đó một phần lớn đến từ Trung Quốc. Nhằm tận dụng nguồn thu, một số phim đã gia thêm yếu tố liên quan đến thị trưởng tỷ dân này nhưng không phải phim nào cũng duy trì được sức hút.

Lý giải cho lý do phim Hollywood mất dần sức hấp dẫn là bởi sự bùng nổ mạnh mẽ của phim nội địa cùng tư duy làm phim không còn mới mẻ, đột phá của điện ảnh Mỹ khiến công chúng nước này không còn mặn mà với các bom tấn đến từ nền điện ảnh lớn nhất thế giới. Fast & Furious từng khiến khán giả Trung Quốc phát sốt với nội dung mới lạ, những cảnh hành động hoành tráng, mãn nhãn vượt ngoài sức tưởng tượng nhưng rồi gây chán khi dây dưa suốt nhiều phần mà chưa đi đến hồi kết. Những con số đã chứng minh điều đó khi phần phim mới Fast & Furious 9 có doanh thu chỉ bằng một nửa các phần trước của bộ phim tại thị trường tỷ dân này.

Phim Black Widow

Theo một thống kê, không phải chỉ bom tấn Fast & Furious bị giảm doanh thu mà hàng loạt siêu phẩm khác đến từ Hollywood cũng gặp tình trạng tương tự. Số liệu từ Cục Điện ảnh Trung Quốc, phòng vé nước này đạt doanh thu 20,4 tỷ nhân dân tệ vào năm 2020. Trong đó, phim nội địa chiếm tới 84% doanh thu. Đáng nói, cả 10 tác phẩm ăn khách nhất phòng vé đất nước tỷ dân trong năm qua đều là tác phẩm trong nước.

Thực tế này khác xa giai đoạn cách đây 10 năm khi mà có tới 6, 7 phim Hollywood góp mặt trong danh sách các bộ phim ăn khách của năm. Siêu phẩm Hollywood cuối cùng có doanh thu cao nhất năm tại Trung Quốc là Transformers: Age of Extinction phát hành hồi 2014. Phần thứ 4 của thương hiệu Transformers thu về 1,9 tỷ nhân dân tệ tại phòng vé Trung Quốc, chiếm tới một phần ba doanh thu toàn cầu của tác phẩm. Tuy nhiên, phần tiếp theo nhanh chóng sụt giảm doanh thu, khép lại thời kỳ đỉnh cao của phim Hollywood tại thị trường này.

Phim Fast & Furious 9

Đi sâu phân tích nguyên nhân phim Hollywood mất dần sức hấp dẫn có nhiều lý do. Từng có thời, chủ nghĩa anh hùng cá nhân, những cảnh gợi cảm hay những pha hành động đẫm máu được miêu tả trong các bộ phim Hollywood gây hấp dẫn khi khác xa với những bộ phim trong nước, vốn được ra mắt với mục đích giáo dục nhiều hơn là giải trí. Nhưng theo thời gian, phim Trung Quốc vươn lên mạnh mẽ và liên tục phá kỷ lục phòng vé trong những năm gần đây

Nhiều nhà phân tích cho rằng phim Hollywood ngày càng bị “thất sủng” do ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc đang trỗi dậy mạnh mẽ. Năm 2019, bom tấn khoa học viễn tưởng Lưu lạc địa cầu làm mưa làm gió ngoài rạp với 4,4 tỷ nhân dân tệ. Không lâu sau, Na Tra: Ma đồng giáng thế thành hiện tượng phòng vé xứ Trung với 4,65 tỷ nhân dân tệ.

Phim Transformers: The Last Knight

Khoảng cách giữa doanh thu phòng vé của phim nội địa với phim Hollywood ngày một lớn. Năm 2015, Fast & Furious 7 thu về 2,4 tỷ nhân dân tệ, bằng với doanh thu của Truy Lùng quái yêu, bộ phim nội địa có doanh thu cao nhất năm tại Trung Quốc. Đến năm 2021, phim nội địa ăn khách nhất năm là Xin chào, Lý Hoán Anh thu về tới 3,8 tỷ nhân dân tệ, gấp hơn 3 lần so với số tiền mà Fast & Furious 9 kiếm được tại thị trường béo bở này. Tại Liên hoan phim Quốc tế Thượng Hải, Lý Tuấn - đạo diễn bộ phim Hunt Down chia sẻ với SCMP rằng khán giả Trung Quốc đang cảm thấy nhàm chán với các thương hiệu điện ảnh Hollywood khi ra mắt hết phần này đến phần khác. “Công chúng ngán ngẩm khi Fast & Furious đã làm tới phần thứ 9. Thời điểm loạt phim này ra mắt lần đầu vào năm 2001, khán giả trầm trồ khi chưa bao giờ thấy những thứ như một chiếc ô tô lao ra khỏi máy bay. Trước đây khán giả yêu thích phim Hollywood vì nội dung hấp dẫn và đa dạng thể loại. Tuy nhiên, khi họ cứ tung ra những tác phẩm tương tự, khán giả sẽ bỏ đi”.

Không chỉ có Fast & Furious, phim Transformers cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Phần 4 của thương hiệu ăn khách từng thu về tới 1,9 tỷ nhân dân tệ và là “nhà vô địch” phòng vé Trung Quốc năm 2014 thì phần tiếp theo Transformers: The Last Knight ra rạp hồi 2017 chỉ đứng vị trí thứ 6 trong 10 phim ăn khách nhất năm với doanh thu ít hơn phần phim trước tới 500 triệu nhân dân tệ. Không chỉ có các thương hiệu điện ảnh lâu năm, những tác phẩm đơn lẻ cũng rơi vào tình thế bị “thất sủng”. Năm 2020, bản live-action Mulan vốn được Disney nhắm thẳng vào thị trường tỷ dân nhưng rồi phải nhận trái đắng. Bên cạnh những vấn đề gây tranh cãi, siêu phẩm bị chỉ trích khắc họa văn hóa Trung Quốc một cách lộn xộn. Nhiều ý kiến cho rằng lý do khiến khán giả Trung Quốc không còn mấy mặn mà với phim Hollywood vì chất lượng làm phim nội địa ngày càng tăng. Các hiệu ứng, kỹ xảo của phim ảnh trong nước hiện tại không thua kém gì Hollywood do được thực hiện bởi các công ty quốc tế, bao gồm cả Mỹ, Hàn Quốc. Các công ty chuyên về kỹ xảo, hiệu ứng đỉnh cao tại Trung Quốc cũng quy tụ nhiều tài năng từ nước ngoài.

Phim Mulan

Jeff Bock - nhà phân tích doanh thu phòng vé của Exhibitor Relations, cho biết tình trạng phim Hollywood tụt hậu về doanh thu so với phim đại lục sẽ còn tiếp diễn trong tương lai. Ông cho biết các nhà làm phim Trung Quốc ngày càng hiểu rõ thị hiếu khán giả trong nước, các tác phẩm được đầu tư chỉn chu về nội dung lẫn kỹ xảo cùng với các ý tưởng sáng tạo độc đáo, mới lạ. Trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của điện ảnh Trung Quốc, Jeff Bock nhận định Hollywood sẽ ngày càng chật vật trong việc lấy lại vị thế đã mất tại phòng vé hàng đầu thế giới.

THANH HẰNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 475, tháng 9-2021