Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025), Nxb Kim Đồng cho ra mắt độc giả ấn phẩm đặc biệt “Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam”. Cuốn sách nhằm khơi gợi hứng thú để độc giả tìm hiểu những nét văn hóa đa dạng cũng như đời sống tinh thần phong phú của 54 dân tộc đang sinh sống trên đất nước Việt Nam.

Với thông tin chắt lọc, cô đọng và hình ảnh gần gũi, nhiều màu sắc, tác phẩm Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam dẫn dắt bạn đọc tìm hiểu những sắc thái độc đáo, riêng biệt của 54 dân tộc Việt Nam. Từ người Kinh chiếm hơn 85% dân số cư trú trải rộng trên cả nước; đến người Tày, Thái, Mường, Dao... tập trung ở miền núi và trung du phía Bắc; người Ê Đê, Gia Glai, Cơ Ho... ở khu vực Tây Nguyên; người Chăm, Hoa, Khmer... ở các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ. Mỗi dân tộc sở hữu một bản sắc văn hóa riêng thể hiện trong ngôn ngữ, trang phục, tập quán, phương thức sản xuất, loại hình nghệ thuật, đặc trưng ẩm thực. Cuốn sách đưa độc giả tìm hiểu từ bản làng, nhà ở, món ăn, lễ hội; cùng ngắm nhìn những bộ trang phục truyền thống với hoa văn đặc trưng đến những phong tục tập quán của mỗi tộc người đã được gìn giữ; lưu truyền từ ngàn xưa qua các thế hệ.  

Bìa cuốn sách

Là những người anh em chung một ngôi nhà, 54 dân tộc có quan hệ mật thiết và có sự giao thoa ngôn ngữ, giao lưu văn hóa qua lại lẫn nhau. Độc giả sẽ được khám phá món thắng cố từ người Mông, Tày, Thái trên vùng rẻo cao biên giới phía Bắc, món bò một nắng muối kiến vàng là đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số khu vực Trường Sơn - Tây Nguyên, món phá lấu, lạp xưởng, hay bánh pía là đặc sản của người Hoa? Cuốn sách cũng đưa độc giả ghé thăm Dinh Vua Mèo, nhà rông của người Ba Na, chùa Khmer, tháp Chăm, tìm hiểu trường ca Đẻ đất đẻ nước của người Mường, trang sử thi hùng tráng Đam San, Xinh Nhã của đồng bào Ê Đê, điệu xòe của đồng bào Thái, âm thanh trầm bổng từ lễ hội cồng chiêng của các dân tộc Tây Nguyên.

Mỗi trang sách sẽ đưa độc giả từ ngỡ ngàng đến thán phục trước đời sống văn hóa, tinh thần đa dạng, phong phú của đại gia đình Việt Nam. Từ những khu chợ đặc biệt của các dân tộc: dân tộc Mông, Dao với chợ phiên Bắc Hà; dân tộc Kinh với chợ nổi miền Tây Nam Bộ, chợ ven biển miền Trung; đến đa dạng trong ẩm thực, những món ăn nổi tiếng: thắng cố, mèn mén của người Mông; thịt treo gác bếp, thịt lợn muối chua của người Dao; cơm lam của người Tày; cơm tấm, phở, bánh mì của người Kinh; hay bánh chưng, bánh giầy của người Thổ. Nét đẹp đặc sắc từ trong các lễ hội, trò chơi dân gian: chơi đánh đu của người Chứt; đua ghe Ngo, đua bò bảy núi của người Khmer; vũ điệu lúa mới của người Mạ; nhảy sạp của người Chơ Ro. Và rất nhiều những nét văn hóa đặc trưng được thể hiện trong ngôn ngữ, trang phục, tập quán và loại hình nghệ thuật đa dạng.

Trong thời đại hội nhập, bản sắc dân tộc sẽ neo giữ, nối kết người trẻ với cội nguồn. Cũng trong thời đại mới này, để đất nước vươn tầm, không ngừng lớn mạnh thì sự gắn kết, đoàn kết giữa các dân tộc anh em chính là nguồn sức mạnh lớn lao nhất. Với tinh thần ấy, cuốn sách Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam góp phần khơi gợi hứng thú để độc giả tìm hiểu thêm những nét văn hóa đa dạng cũng như đời sống tinh thần phong phú của 54 dân tộc đang sinh sống trên đất nước Việt Nam. Cuốn sách sẽ trở thành một hành trang tinh thần quý giá, giúp người trẻ Việt Nam tự hào về bản sắc dân tộc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương và bước ra thế giới với tâm thế tự hào là người con đất Việt.

Sách có phần minh họa rất thú vị của họa sĩ Hồ Quốc Cường

Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam là tác phẩm mới nhất của tác giả Võ Thị Mai Chi. Chị chia sẻ: “Từ bé thơ, tôi đã được học và nhớ ghi đất nước Việt Nam có 54 dân tộc. Giờ đây có cơ hội đi sâu vào tìm hiểu về lịch sử, văn hóa, đời sống, phong tục tập quán của từng dân tộc, tôi đi từ ngỡ ngàng đến thán phục trước những nét văn hóa đa dạng cũng như đời sống tinh thần phong phú của các dân tộc anh em sống chung trên đất nước hình chữ S. Tất cả cùng làm nên bức tranh bản sắc văn hóa Việt Nam. Là một người con nước Việt, tôi vô cùng tự hào khi là thành viên của ngôi nhà ấy. Và đây chính là nguồn động lực để tôi bắt tay biên soạn cuốn sách”.

Họa sĩ Hồ Quốc Cường - tác giả phần hình ảnh cho rằng “Trong thời đại mới, để Việt Nam vươn tầm sánh vai với bạn bè năm châu thì tình đoàn kết dân tộc chính là một trong những nguồn sức mạnh lớn lao nhất. Là người đam mê văn hóa, lịch sử, tôi thấy mình thật may mắn khi được thực hiện phần hình ảnh cho quyển sách Chung một ngôi nhà, hy vọng từ đó góp một phần nối vòng tay lớn. Rất mong quyển sách này khởi tạo hứng thú để độc giả tìm hiểu thêm các khía cạnh trong đời sống của 54 dân tộc anh em đang sinh sống và lớn mạnh trên đất nước Việt Nam”.  

Trước Chung một ngôi nhà - Atlas 54 dân tộc Việt Nam, tác giả Mai Chi và họa sĩ Hồ Quốc Cường đã có những cuốn sách được độc giả yêu thích như Đất nước gấm hoa - Atlas Việt Nam (2022) và Theo bước thời gian: Các công trình tiêu biểu của Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh (2025), đều do Nxb Kim Đồng ấn hành.

Nhân dịp Quốc khánh 2-9, Nxb Kim Đồng tổ chức chương trình giao lưu ra mắt sách với chủ đề: “Người trẻ và bản sắc Việt Nam” vào ngày 23-8-2025 tại Sân khấu A, Đường Sách TP.HCM với sự tham gia của tác giả Mai Chi, họa sĩ Hồ Quốc Cường, Ths Phan Đình Dũng - Giảng viên chuyên ngành Nghiên cứu các dân tộc ở Đông Nam Bộ.

NGÔ HỒNG VÂN