Diễn đàn văn hóa > Ý kiến trao đổi

Nhân dịp kỷ niệm ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10, chúng ta cùng nhìn lại hành trình phát triển của đội ngũ doanh nhân – những người không chỉ góp phần vào sự thịnh vượng của nền kinh tế mà còn đóng vai trò tiên phong trong việc xây dựng và phát huy bản sắc văn hóa doanh nghiệp Việt Nam. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, văn hóa doanh nhân không chỉ dừng lại ở việc tạo dựng lợi nhuận mà còn là hướng đến giá trị cốt lõi, thể hiện tinh thần sáng tạo, trách nhiệm xã hội và lòng yêu nước.

Bài viết trình bày về việc truyền giữ nhóm sắc phong cho hệ thần Liễu Hạnh ở thời cận hiện đại của dòng họ Trần Lê và những người có trách nhiệm tại Phủ Giầy, đặc biệt, trong đó có đạo sắc phong sớm nhất năm 1683 (Chính Hòa 4) cho công chúa Liễu Hạnh (Mẫu Đệ Nhất). Về mặt vật thể vật lý của tư liệu, bài viết giới hạn vào đạo sắc phong năm 1683 cho công chúa Liễu Hạnh. Về mặt thời gian, bài viết giới hạn vào thời kỳ cận hiện đại, tức là từ đầu TK XX đến nay. Dù đã giới hạn như vậy, nhưng ngay trong giai đoạn này, hiện vẫn có nhiều lời kể từ nhiều phía, mà giữa chúng có một số nội dung chưa được thống nhất, nên cần nghiên cứu lâu dài, còn trong phạm vi bài viết chỉ cập nhật kết quả nghiên cứu đến hết tháng 7-2022.

Kỹ năng giao tiếp hiệu quả không chỉ giúp mỗi người tự tin hơn trong việc thể hiện bản thân mà còn khẳng định vị thế trong môi trường đa văn hóa, đồng thời thúc đẩy hòa nhập và tôn trọng sự đa dạng văn hóa. Điều này tăng cường hiểu biết và đồng cảm giữa các thành viên trong cộng đồng, tạo nên sức mạnh đoàn kết và thấu hiểu. Nắm vững kỹ năng giao tiếp ứng xử trở thành yêu cầu không thể thiếu, đặc biệt khi mỗi nền văn hóa đều chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố riêng biệt như giá trị, niềm tin và truyền thống. Bài viết phân tích và làm rõ những giá trị “chân, thiện, mỹ” và các cặp phạm trù trong giao tiếp, giúp tăng cường hiệu quả tương tác và mở rộng cơ hội hợp tác quốc tế, cũng như giải quyết mâu thuẫn do khác biệt văn hóa.

Mô hình Phát triển dựa trên văn hóa (Culture Based Development-CBD Model) mang đến những thay đổi căn cơ trong cách chúng ta nhận thức và tích hợp văn hóa vào các lý thuyết kinh tế và phát triển. Khi bối cảnh kinh tế, chính trị toàn cầu đã và đang phải trải qua những biến đổi nhanh chóng, khó lường, thì mô hình CBD đang mang đến những tia hy vọng, vạch ra con đường hướng tới phát triển bền vững, toàn diện và hài hòa về mặt văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội. Bài viết làm sáng tỏ những ý nghĩa về mặt lý luận lẫn thực tiễn của mô hình CBD, đồng thời rút ra những hàm ý chính sách quan trọng để có thể áp dụng vào trong thực tế của đời sống kinh tế, xã hội.

Thực tiễn quá trình đổi mới, xây dựng và phát triển văn hóa đã cho thấy một số hạn chế bất cập của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về di sản văn hóa, đặt ra yêu cầu cần thiết phải tiếp tục sửa đổi, bổ sung Luật Di sản văn hóa để điều chỉnh những vấn đề còn vướng mắc, tạo hành lang pháp lý thuận lợi nhất cho các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc.

Cuốn sách Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (1944-2024) là một tác phẩm quan trọng và là cuốn cẩm nang với nhiều quan điểm chỉ đạo sâu sắc, toàn diện về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam trong thời kỳ đổi mới. Với hơn 900 trang, gồm 92 bài viết, bài phát biểu, bài nói, lược ghi, trả lời phỏng vấn, thư... của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cuốn sách đã trình bày một cách toàn diện và sâu sắc về tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Toàn cầu hóa văn hóa đã và đang tác động đa chiều đến sự phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ở nước ta hiện nay. Bài viết trình bày quan niệm về toàn cầu hóa và toàn cầu hóa văn hóa; khái quát về sự phát triển văn hóa Việt Nam trong thời kỳ đổi mới. Đồng thời, bài viết cũng đưa ra những tác động của toàn cầu hóa văn hóa đến sự phát triển văn hóa Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

Hiện nay, di tích phụng thờ Anh hùng dân tộc (AHDT) Ngô Quyền tập trung chủ yếu tại vùng đồng bằng Bắc Bộ. Tại Hải Phòng, tính đến năm 2023, có 33 di tích được xếp hạng cấp thành phố và cấp quốc gia. Bên cạnh đó, di tích phụng thờ ông còn được tìm thấy ở Hà Nội, Hưng Yên, Hà Nam, Hải Dương, Thái Bình, Phú Thọ. Như vậy, với sự xuất hiện nhiều di tích phụng thờ Ngô Quyền tại vùng đồng bằng Bắc Bộ, chứng tỏ đây là vị AHDT có tầm ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân nơi đây.

Trà Vinh là tỉnh duyên hải vùng Tây Nam Bộ, được biết đến là một địa phương giàu bản sắc văn hóa tộc người. Bài viết đứng dưới góc nhìn kiến tạo luận trong Văn hóa học liên ngành với các khoa học xã hội khác, áp dụng lý thuyết lựa chọn duy lý của Fredrik Barth (1966) và lý thuyết chuyển hóa các trường lực kinh tế - văn hóa của Pierre Bourdieu (1977) để phân tích, đánh giá nguồn lực sinh thái - văn hóa các dân tộc tỉnh Trà Vinh thành các triết lý (giá trị) cốt lõi, từ đó xây dựng định hướng phát huy các nguồn lực ấy trong đời sống kinh tế, xã hội ở địa phương. Nghiên cứu này bước đầu xác định ba triết lý văn hóa quan trọng của các dân tộc Trà Vinh trong ứng xử với môi trường sinh thái, với con người và với môi trường xã hội của họ là: thuận thiên - khoan dung - tiến bộ