Trong không khí trang trọng của chuỗi sự kiện kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945–19/8/2025) và Quốc khánh 2-9, Triển lãm Thành tựu đất nước mang chủ đề “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) từ ngày 28-8 đến 5-9-2025 đã thu hút sự quan tâm của công chúng. Trong khuôn khổ triển lãm, một trong những điểm nhấn nổi bật là Diễn đàn “Tương lai Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia”, được Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì tổ chức vào sáng ngày 29-8, đã trở thành diễn đàn tư duy chiến lược, lan tỏa khát vọng đổi mới.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu khai mạc Diễn đàn

Tại phiên khai mạc của diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đặt ra nhận thức trọng tâm: trong suốt 80 năm qua, khoa học công nghệ (KHCN) luôn đồng hành cùng dân tộc trong mọi giai đoạn lịch sử, từ chiến tranh đến kiến thiết và hội nhập, mở đường cho sự phát triển vượt bậc của đất nước. Nhấn mạnh rằng thời đại của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, năng lượng xanh và kinh tế số đang hiện hữu, ông nhấn mạnh KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là các khái niệm hiện đại mà đã và sẽ là nguồn lực sản xuất chủ lực trong tiến trình phát triển đất nước.

Khái niệm “Đổi mới lần thứ hai” được Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng lý giải sâu sắc vì lần đầu tiên vào năm 1986, đổi mới đã giúp Việt Nam mở cửa, hội nhập và thoát nghèo; ngành kinh tế đã nương theo nông nghiệp, công nghiệp lắp ráp, gia công để phát triển. Đến đổi mới lần hai, đặt KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số làm động lực trung tâm giúp Việt Nam thoát bẫy thu nhập trung bình, vươn lên là quốc gia phát triển, thu nhập cao.

Bản báo cáo do Thứ trưởng Bộ KHCN Hoàng Minh trình bày tại diễn đàn còn phân tích rõ bộ ba nền tảng: KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đồng thời xác định hai mục tiêu then chốt: tăng trưởng nhanh và bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh; và một khát vọng lớn: Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao.

Phát biểu này mở đường cho 4 phiên họp chuyên sâu trong khuôn khổ diễn đàn, hướng đến những câu hỏi lớn: công nghệ chiến lược nào Việt Nam phải tập trung làm chủ và phát triển; hệ sinh thái đổi mới sáng tạo như thế nào mới hội nhập toàn cầu; cách thức xây dựng hạ tầng số, bảo đảm chủ quyền số quốc gia; con đường để doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn

Sự kiện đặc biệt này không chỉ kết nối giới hoạch định chính sách, nhà khoa học, mà còn mở ra không gian đối thoại với cộng đồng doanh nghiệp trong nước và quốc tế, với mục tiêu định hình đường lối đổi mới mang tính chiều sâu, gắn kết các chủ thể trong hệ sinh thái sáng tạo, truyền cảm hứng để tăng năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đặc biệt, tại diễn đàn còn diễn ra lễ công bố 5 sáng kiến kiến tạo tương lai số do Bộ KHCN trình bày, gồm: Sàn giao dịch KHCN; Cổng Sáng kiến KHCN quốc gia; Danh mục công nghệ chiến lược quốc gia; Techfest Quốc gia 2025 và Báo cáo Tương lai KHCN, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số thường niên từ năm 2026. Những sáng kiến này không chỉ là dấu mốc hành động cụ thể mà còn là nền tảng động lực thúc đẩy hệ sinh thái KHCN và chuyển đổi số cả nước.

Các đại biểu thực hiện nghi thức kích hoạt các sáng kiến

Diễn đàn diễn ra giữa không gian triển lãm có quy mô khổng lồ với gần 260 000m², quy tụ hơn 230 gian hàng từ 28 bộ ngành, 34 địa phương và hơn 110 doanh nghiệp. Triển lãm gồm các khu trưng bày như “Việt Nam - Hành trình đến Kỷ nguyên mới”, “95 năm Cờ Đảng soi đường”, “Tỉnh giàu nước mạnh” và không gian ngoài trời phản ánh hành trình công nghiệp hóa, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế. Đây chính là bối cảnh để diễn đàn KHCN không chỉ là nơi thảo luận trừu tượng mà là trung tâm của lý luận kết hợp hành động, nơi tương lai khoa học, đổi mới và chuyển đổi số được kết nối cụ thể với hiện thực đổi mới đất nước.

NGÔ HUYỀN - Ảnh: HỒNG ANH