Chiều 16-9, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL tổ chức Tọa đàm góp ý dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình - Phó Trưởng Ban Soạn thảo xây dựng dự thảo Nghị quyết chủ trì Tọa đàm.

Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL Lê Hải Bình chủ trì Tọa đàm

Tham dự buổi tọa đàm có lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ VHTTDL, thành viên Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới và các chuyên gia, nhà khoa học.

Phát biểu khai mạc buổi Tọa đàm, Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL Lê Hải Bình nêu rõ, bước vào kỷ nguyên mới, Đảng ta tiếp tục xác định văn hóa là một trụ cột, giữ vai trò sức mạnh mềm, hệ điều tiết sự phát triển bền vững quốc gia. Nghị quyết về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới được Bộ Chính trị xây dựng nhằm tạo sự đột phá trong lĩnh vực này. Mặc dù, việc xây dựng dự thảo Nghị quyết được Bộ Chính trị yêu cầu thực hiện trong thời gian ngắn nhưng chất lượng phải đảm bảo, vì vậy đòi hỏi cách làm phải mới, khác với trước đây.

Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình cho biết, ngay sau khi có chủ trương của Bộ Chính trị và được Đảng ủy Chính phủ giao nhiệm vụ, Bộ VHTTDL đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu quan gấp rút tiến hành các công việc cần thiết. Bộ đã thành lập Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập xây dựng dự thảo Nghị quyết và tiến hành các cuộc họp, dưới sự chủ trì của đồng chí Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng - Trưởng Ban Soạn thảo để xây dựng dự thảo Nghị quyết.

Khẳng định xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam là một nhiệm vụ khó, Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học bằng tâm huyết, trách nhiệm và những trăn trở về văn hóa nước nhà, đóng góp những ý kiến quý báu, xác đáng, góp phần hoàn thiện dự thảo Nghị quyết.

PGS, TS Trần Quốc Toản: Phải ưu tiên xây dựng, hoàn thiện thể chế văn hóa phù hợp với yêu cầu của giai đoạn mới

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Nghị quyết tại Tọa đàm, PGS, TS Trần Quốc Toản, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ khẳng định, Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển văn hóa dân tộc. Để chấn hưng và phát triển văn hóa thì nhiệm vụ đầu tiên cần thực hiện là phải xây dựng đời sống, lối sống và giá trị sống của mọi chủ thể trong xã hội. Đồng thời, nhiệm vụ then chốt đó là phải ưu tiên xây dựng, hoàn thiện thể chế văn hóa phù hợp với yêu cầu của giai đoạn mới.

Nêu ý kiến tại Tọa đàm, GS, TS Đinh Xuân Dũng, nguyên Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương cho rằng, điều cốt lõi trong quá trình xây dựng Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới là làm rõ những điểm mới của Nghị quyết so với các nghị quyết và văn bản trước đây của Đảng về văn hóa.

GS, TS Đinh Xuân Dũng: Phải coi văn hóa là hệ điều tiết của sự phát triển, là một trong những trụ cột của sự phát triển bền vững đất nước​​​​​​​

Đồng tình với tên gọi của Nghị quyết về Chấn hưng và phát triển văn hóa trong kỷ nguyên mới, đồng thời GS, TS Đinh Xuân Dũng cho rằng dự thảo Nghị quyết cần chỉ rõ những “điểm nghẽn”, hạn chế còn tồn tại của văn hóa Việt Nam, từ đó làm rõ yêu cầu chấn hưng văn hóa là gì, cũng như đưa ra các giải pháp phù hợp. Nghị quyết mới phải thực sự “làm cho giá trị văn hóa thấm sâu vào mọi lĩnh vực, mọi hoạt động, mọi quan hệ xã hội, trở thành sức mạnh nội sinh quan trọng của phát triển bền vững”.

Theo GS, TS Đinh Xuân Dũng, văn hóa phải thấm sâu vào từng cộng đồng dân cư, từng gia đình và mỗi cá nhân; góp phần hoàn thiện hệ giá trị mới của con người Việt Nam. Trên nền tảng kế thừa các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, đồng thời tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, từ đó hình thành nhân cách và đạo đức con người trong thời kỳ mới. “Đây sẽ là yếu tố quyết định tới sự phát triển văn hóa trong giai đoạn mới. Bên cạnh đó, phải coi văn hóa là hệ điều tiết của sự phát triển, là một trong những trụ cột của sự phát triển bền vững đất nước” - GS, TS Đinh Xuân Dũng nhấn mạnh.

PGS, TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội phát biểu tại Tọa đàm

Tại Tọa đàm, PGS, TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội nhấn mạnh, Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới có ý nghĩa rất lớn, là định hướng quan trọng trong phát triển văn hóa, con người trong thời gian tới.

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Nghị quyết, PGS, TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, dự thảo Nghị quyết về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới cần nhấn mạnh rõ hơn về phân cấp, phân quyền gắn với trách nhiệm giải trình và nguyên tắc quản lý nhà nước trong dự thảo Nghị quyết.

Về nhiệm vụ giải pháp của dự thảo Nghị quyết, PGS, TS Bùi Hoài Sơn cho biết, cần nhấn mạnh về các vấn đề: cải cách thể chế về phát triển văn hóa; quản lý dựa trên dữ liệu số; phát triển hệ sinh thái công nghiệp văn hóa, hình thành nên những tập đoàn sáng tạo, thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm văn hóa. Đồng thời, cần xác định rõ thêm về vai trò của doanh nghiệp là động lực then chốt, cộng đồng là chủ thể sáng tạo và thụ hưởng văn hóa… Bên cạnh đó, công tác chuyển đổi số sẽ là động lực then chốt, trong đó, nhấn mạnh phát triển hạ tầng số, dữ liệu văn hóa, công nghệ AI…

TS Hoàng Minh Thái cho rằng cần rà soát, giải quyết những điểm nghẽn, xung đột về pháp luật liên quan đến vấn đề đầu tư cho văn hóa

Góp ý vào dự thảo Nghị quyết, TS Hoàng Minh Thái, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ VHTTDL cho rằng để phát triển văn hóa trong thời kỳ mới, cần rà soát, giải quyết những điểm nghẽn, xung đột về pháp luật liên quan đến vấn đề đầu tư cho văn hóa. "Cần loại bỏ tư duy coi văn hóa chỉ là lĩnh vực tiêu tiền mà không tạo ra tiền. Đồng thời cần phải có những cơ chế, chính sách đặc thù cho đầu tư phát triển văn hóa" - TS Hoàng Minh Thái nhấn mạnh.

Theo TS Nguyễn Nhật Quang, thành viên Hội đồng tư vấn quốc gia về phát triển Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhấn mạnh, không có một cường quốc, một quốc gia phát triển nào trên thế giới mà văn hóa của họ kém phát triển. Nền văn hóa phải luôn tương xứng với trình độ phát triển của quốc gia đó.

TS Nguyễn Nhật Quang: Văn hóa phải xây dựng kiến trúc thượng tầng cho quốc gia số trong tương lai​​​​​​​

TS Nguyễn Nhật Quang cho rằng, dự thảo Nghị quyết cần xác định mục tiêu quan trọng đó là, làm thế nào để phát triển văn hóa Việt Nam xứng tầm với một quốc gia hiện đại trong kỷ nguyên mới. Văn hóa phải vươn mình cùng sự phát triển của dân tộc. "Kỷ nguyên tới là kỷ nguyên số, môi trường số sẽ thâm nhập vào mọi mặt xã hội và sẽ có tác động đến kiến trúc thượng tầng xã hội. Do vậy, văn hóa phải xây dựng kiến trúc thượng tầng cho quốc gia số trong tương lai”- TS Nguyễn Nhật Quang nhấn mạnh.

Tại tọa đàm, các chuyên gia, nhà khoa học đã đóng góp nhiều ý kiến và đều khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng một Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Nghị quyết được ban hành sẽ góp phần xác định hướng đi, tầm nhìn lâu dài, chiến lược, tạo đột phá cho văn hóa phát triển.

Các chuyên gia, nhà khoa học phát biểu tại Tọa đàm

Đồng thời, các chuyên gia, nhà khoa học cũng đã tập trung đóng góp ý kiến làm rõ các nội hàm, cách tiếp cận vấn đề, phân tích bối cảnh. Đồng thời, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của văn hóa trong xây dựng và phát triển đất nước; khơi thông điểm nghẽn về thể chế, nguồn lực; những giải pháp đột phá trong quản trị, đầu tư cho văn hóa…

Phát biểu kết luận buổi Tọa đàm, Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL Lê Hải Bình thay mặt lãnh đạo Bộ VHTTDL, Ban Soạn thảo xây dựng dự thảo Nghị quyết cảm ơn các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học.

Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình phát biểu kết luận buổi Tọa đàm

Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình nhấn mạnh, Ban Soạn thảo sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết. Thứ trưởng Thường trực mong muốn từ nay đến khi dự thảo Nghị quyết được trình cấp có thẩm quyền, Ban Soạn thảo mong sẽ tiếp tục nhận được nhiều hơn nữa các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học để dự thảo Nghị quyết có chất lượng cao nhất.

AN NGỌC - Ảnh: XUÂN TRƯỜNG