Lễ "Hội quân trên sông Lục Đầu"

Trong chuỗi các sự kiện "Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2025" tại Khu di tích đền Kiếp Bạc, Hải Phòng, sáng 13-10-2025 (tức 22-8 âm lịch) đã diễn ra lễ "Hội quân trên sông Lục Đầu". Đây là nghi lễ điểm nhấn trong lễ hội, được diễn ra long trọng, hoành tráng, là dịp để người dân tri ân Đức Thánh Trần; đồng thời qua đó, góp phần bồi đắp, giáo dục ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Tại đây, người dân và du khách được chứng kiến, cảm nhận về khí thế sục sôi của hào khí Đông A oanh liệt một thời.

"Hội quân trên sông Lục Đầu" là nghi lễ quan trọng, đặc trưng trong lễ hội truyền thống đền Kiếp Bạc. Toàn bộ nghi lễ là một cuộc diễu hành phô trương lực lượng mạnh mẽ với quy định nghiêm ngặt của việc tuyển chọn người tham gia. Nghi lễ trang nghiêm, số lượng người đông đảo và các loại tàu thuyền, khí trượng màu sắc tạo nên sự uy linh, long trọng. Đó chính là hình bóng của cuộc hội quân năm xưa với nhiều tướng lĩnh và các đạo quân đủ thành phần. Sự hùng hậu và rực rỡ của đám rước tạo nên một không khí tưng bừng của ngày lễ hội quân, làm sống lại những chiến công hiển hách của Hưng Đạo Đại Vương, đồng thời góp phần giáo dục, khích lệ thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời kỳ mới.

Quang cảnh diễn xướng hội quân trên sông Lục Đầu

Dưới sông, hàng chục chiếc thuyền được chia thành 2 đoàn. Mỗi thuyền được trang trí bằng những dải vải đỏ lượn sóng 2 bên mạn. Trên thuyền có bố trí những người dân được hóa trang thành các thủy binh nhà Trần. Đoàn thứ nhất xuất phát từ vị trí Cồn Kiếm, phía đền Nam Tào. Đoàn thứ hai tập kết bên sông trước đền Bắc Đẩu, các thuyền khác mang biển Thanh Long, Bạch Hổ và những thuyền sau mang biển chữ, câu đối, sẵn sàng đợi lệnh hội quân.

Các đoàn thuyền mang cờ hiệu với nhiều chủ đề khác nhau trong lễ hội quân

Khi hiệu lệnh vang lên, hai đoàn thuyền từ vị trí xuất phát tiến về quãng sông chính giữa lễ đài và giao nhau 3 lần gắn với 3 chủ đề, lần lượt là: "Hào khí Đông A", "Hùng khí Lục Đầu Giang", "Ca khúc khải hoàn". Gắn với mỗi chủ đề, trên bờ các đội rồng, lân, đội võ sẽ biểu diễn theo đúng ý tưởng cốt lõi của chủ đề đó. 

Đoàn thuyền tái hiện cảnh tướng lĩnh, binh sĩ nhà Trần trong lễ hội quân

Qua mỗi năm, nghi lễ lại được chuẩn bị kỹ càng, chu đáo với quy mô hoành tráng, sắc màu rực rỡ, lôi cuốn, hấp dẫn hàng trăm người dân, du khách thập phương về theo dõi. Trên đê, dưới bến, cờ xí rợp trời, tiếng trống vang lên thôi thúc lòng người. Cảnh múa lân, rồng truyền thống khai màn lễ hội quân được biểu diễn trước sự cổ vũ của hàng vạn người xem. Tiếp đó là những màn biểu diễn võ cổ truyền dân tộc do các võ sinh thể hiện, gợi lại hình ảnh quân tướng nhà Trần đang hăng say tập luyện để đánh giặc cứu nước.

Từ năm 2006, thực hiện dự án nâng cấp lễ hội truyền thống Côn Sơn - Kiếp Bạc, Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) chỉ đạo Viện Văn hóa Thông tin, Sở Văn hóa Thông tin Hải Dương (nay là Hải Phòng) phục dựng lễ hội quân trên sông Lục Đầu với quy mô lớn. Toàn bộ thư tịch cổ, tư liệu điền dã được vận dụng khoa học vào kịch bản tổ chức nghi lễ.

Năm nay, lực lượng tham gia lễ rước được huy động tối đa khoảng 5.000 người gồm nhân dân địa phương, cư dân vùng sông nước Vân Giang, Đông Triều - Quảng Ninh và Kiến An - thành phố Hải Phòng; với trên 50 thuyền rước, 400 võ sinh võ nhất nam, 100 tiêu binh phường Trần Hưng Đạo, dàn trống hội cùng đông đảo nhân dân thập phương. Công tác trang trí lễ đài, thuyền rước được đặc biệt chú trọng và hoành tráng gồm cờ, hoa, đèn, phướn rực rỡ. Hơn 20 tay trống, 30 đô múa rồng của 2 làng Dược Sơn, Vạn Yên được các chuyên gia khôi phục và chuyển giao kỹ nghệ.

Đông đảo người dân và du khách theo dõi, thưởng thức diễn xướng hội quân trên sông Lục Đầu

Nét độc đáo, đặc sắc của lễ "Hội quân trên sông Lục Đầu" là thể hiện được hào khí Đông A hào hùng một thuở; nhắc nhớ cho thế hệ sau này về những chiến công hiển hách của quân dân nhà Trần, những đặc trưng sở trường trong cách dụng binh, đánh trận dưới nước của Trần Hưng Đạo. 

Đông đảo người dân và du khách tham quan đền Kiếp Bạc

Tin, ảnh: TUẤN MINH

 

;