Nằm trong không gian trưng bày “Công nghiệp văn hóa – Tinh hoa văn hóa Việt Nam”, phân khu Nghệ thuật biểu diễn trở thành điểm hẹn sôi động của cảm xúc. Các nghệ sĩ từ nhiều loại hình sân khấu đã mang đến Hội chợ mùa Thu lần thứ I – năm 2025 những tiết mục hấp dẫn, vừa đậm đà bản sắc dân tộc, vừa bừng sức sống đương đại, tạo nên chuỗi khoảnh khắc giàu cảm xúc, cuốn hút đông đảo khán giả. Ở đây, di sản không chỉ được gìn giữ mà còn được thổi bừng sáng tạo, chạm đến trái tim người xem.

Trong không gian của Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam tại Hội chợ, gần 70 nghệ sĩ, diễn viên và nhạc công cùng “thắp lửa” sân khấu nơi đây. Ở đó là những trích đoạn tinh hoa, dàn nhạc công mang đến chuỗi hòa tấu đậm hồn cốt các loại hình sân khấu Tuồng, Chèo, Cải lương, với âm thanh trống, kèn, đàn bầu, đàn tranh… hòa quyện, kéo khán giả đủ mọi lứa tuổi về gần hơn với di sản.

Các nhạc công Đoàn Nghệ thuật Tuồng, Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam trình diễn tại Hội chợ

NSƯT Nguyễn Đức Mười - người đã gắn bó với nhạc cụ trống Tuồng suốt 24 năm chia sẻ: “Không khí ở đây rất đông vui, đến với Hội chợ, đội ngũ nghệ sĩ chúng tôi không chỉ được quảng bá nghệ thuật truyền thống, mà còn được đông đảo nhân dân, du khách đón nhận rất tích cực. Tuồng là một bộ môn nghệ thuật sân khấu truyền thống đặc sắc của nước ta, tôi mong muốn lớp trẻ được tiếp cận nhiều hơn, để bộ môn này không bị mai một” – nghệ sĩ bày tỏ.

Trong không gian của phân khu Nghệ thuật biểu diễn, những chiếc mặt nạ được khắc họa thần thái nhân vật trong nghệ thuật Tuồng như chính - tà, trung - nịnh, dữ dội - khoan hòa… đã được hiện ra dưới đôi tay khéo léo của họa sĩ, NSƯT Nguyễn Hoàng Phong. Hình ảnh những chiếc mặt nạ độc đáo đó đã cuốn hút sự quan sát, tìm tòi của du khách và dừng lại để trò chuyện với họa sĩ.

“Với tôi, đây là niềm vinh dự để quảng bá nghệ thuật tuồng nói riêng và hình ảnh Nhà hát sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam nói chung đến với công chúng. Chúng tôi muốn đưa những nét đặc trưng, độc đáo của sân khấu truyền thống đến với khán giả trẻ, để họ hiểu và yêu thích nhiều hơn về các loại hình nghệ thuật này” - anh chia sẻ.

Họa sĩ, NSƯT Hoàng Phong với những chiếc mặt nạ được khắc họa thần thái nhân vật trong nghệ thuật Tuồng

Họa sĩ cũng cho biết, nghệ thuật truyền thống ngày nay gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận khán giả trẻ, để xây dựng hình ảnh là cả một hành trình bền bỉ của tập thể nghệ sĩ. “Cuộc sống có vất vả, điều kiện còn eo hẹp, nhưng chúng tôi chọn giữ nghề bằng tâm huyết. Cứ kiên trì làm thật tốt phần việc của mình, bảo tồn và lan tỏa giá trị của nghệ thuật tuồng – đó là cách chúng tôi đi tiếp” – NSƯT Nguyễn Hoàng Phong nói.

Cũng trong phân khu Nghệ thuật biểu diễn, Nhà hát Múa rối Việt Nam mang đến một “Thủy Đình” thu nhỏ – mô hình sân khấu múa rối nước được dựng thành không gian bốn mặt, khán giả có thể ngắm trọn vẹn từ mọi góc nhìn.

Phó Giám đốc Nhà hát Múa rối Việt Nam Lê Đức Anh cho biết, không gian trưng bày của Nhà hát Múa rối Việt Nam là lời kể sống động về một di sản độc đáo của dân tộc, được Nhà hát gìn giữ, bảo tồn gần 70 năm, đồng thời lan tỏa thông qua lưu diễn tại gần 80 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thông qua không gian này, nhà hát muốn gửi tới du khách trong nước và bạn bè quốc tế niềm tự hào về văn hóa dân tộc, khơi dậy tình yêu quê hương và mở cánh cửa để công chúng hiểu sâu hơn về nghệ thuật rối truyền thống.

Đông đảo khán giả bị cuốn hút  bởi các tiết mục múa rối

Trên nền sắp đặt giàu tính mỹ thuật, nhà hát đã giới thiệu với khán giả những trích đoạn đặc sắc của cả múa rối nước và múa rối cạn: trò diễn, con rối, đạo cụ và những lớp lang sân khấu làm nên bản sắc độc đáo của nghệ thuật rối Việt. Đồng thời, là dịp để quảng bá tinh hoa sân khấu rối: từ những vở diễn tiêu biểu, trò diễn kinh điển đến vẻ đẹp của chính “ngôi nhà” Thủy Đình - trái tim của nghệ thuật rối nước Việt Nam.

Cuốn hút bởi màn trình diễn của các nghệ sĩ múa rối, sinh viên năm hai Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn Nguyễn Lan Thu cho biết: đến với Hội chợ Mùa Thu lần thứ I - 2025, em ấn tượng nhất với khu “Tinh hoa văn hóa Việt Nam”. Ở không gian này, em được chạm vào nhiều loại hình nghệ thuật: từ điện ảnh, sân khấu, trò chơi tương tác đến những cuốn sách bổ ích. Đặc biệt, các tiết mục sân khấu truyền thống – trong đó có múa rối – khiến em say mê: những con rối vô tri dưới bàn tay nghệ sĩ bỗng sống dậy, tinh nghịch, dí dỏm, kể những câu chuyện vừa gần gũi vừa cuốn hút.

Tại phân khu Nghệ thuật biểu diễn, bên cạnh các loại hình truyền thống, khán giả còn được đắm mình trong những màn múa ba lê hiện đại của Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam trên sân khấu lớn với vở múa “Đông Hồ”, cùng với những tác phẩm thanh nhạc opera và ca khúc Việt dành cho giọng hát thính phòng. Các tiết mục được các nghệ sĩ trình diễn với kỹ thuật vững vàng, độ dẻo dai và sự tinh tế. Vì thế, dẫu mang tính hàn lâm, âm nhạc vẫn chạm tới cảm xúc, giữ chân người xem từ đầu đến cuối chương trình.

Các tiết mục múa ba lê mang lại sự thích thú đối với khán giả

Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam Lê Tuấn Anh chia sẻ: qua dịp hội chợ này, nhà hát mong đưa nghệ thuật hàn lâm đến gần công chúng hơn, để mọi người nhận ra rằng nó không hề xa lạ hay cao siêu. Thông qua những tiết mục được chọn lọc, khán giả có thể từng bước cảm nhận và yêu thích dòng nghệ thuật này, góp phần tạo nên một môi trường văn hóa đa dạng, vừa đậm bản sắc Việt Nam, vừa hòa quyện tinh hoa quốc tế và ai cũng có thể tiếp cận, cảm nhận một cách tự nhiên, dễ dàng và hứng thú.

Trong không gian "Công nghiệp văn hóa – Tinh hoa văn hóa Việt Nam", phân khu Nghệ thuật biểu diễn đã cho thấy một sự thật giản dị mà mạnh mẽ: di sản chỉ thật sự sống và “chạm” được vào công chúng hôm nay. Những chiếc mặt nạ tuồng, trích đoạn tuồng cổ, âm thanh của nhạc cụ truyền thống; con rối bước ra từ Thủy Đình; vũ điệu ba lê và giai điệu opera… tất cả cùng hội tụ để kể câu chuyện Việt Nam bằng ngôn ngữ của hiện đại, nhưng vẫn mang đậm dấu ấn bản sắc.  

Để nghệ thuật biểu diễn trở thành ngành công nghiệp văn hóa có sức lan tỏa, có thị trường, có thế hệ khán giả mới, đòi hỏi sự bền bỉ của nghệ sĩ, cũng như những chiến lược lâu dài của của các cơ quan chức năng về đào tạo, nguồn nhân lực, đầu tư cho nghệ thuật… Khi nghệ thuật được trao cơ hội tiếp cận, khán giả sẽ trao lại niềm tin yêu, một sinh thái văn hóa đa dạng, tự tin, hội nhập sẽ hình thành, “ngọn lửa sân khấu” sẽ phát huy và cùng đồng hành với sự phát triển của văn hóa đất nước.

BÍCH NGỌC - Ảnh: TUẤN MINH