Từ ngày 1-12-2025 đến ngày 4-1-2026, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội) sẽ diễn ra các hoạt động có chủ đề “Chào năm mới 2026”, nhằm giới thiệu những nét văn hóa đầu xuân với các nghi lễ, lễ hội, phong tục tập quán giúp du khách hiểu rõ hơn về văn hóa truyền thống, đặc trưng của các dân tộc góp phần bảo tồn, phát huy, quảng bá giá trị văn hóa dân tộc; tăng cường giao lưu giữa các dân tộc, đoàn kết, gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau cùng phát triển nhân dịp đầu năm mới 2026.

Hoạt động có sự tham gia của hơn 100 đồng bào thuộc 16 dân tộc (Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer) tới từ 11 địa phương có đồng bào hoạt động hằng ngày (Thái Nguyên, Hà Nội, Phú Thọ, Sơn La, Tuyên Quang, Huế, Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Cần Thơ). Huy động thêm khoảng 25 đồng bào Cơ Tu (thành phố Đà Nẵng), 16 đồng bào Khơ Mú, 8 đồng bào Mông (xã Huổi Một, tỉnh Sơn La). 

Trình diễn dân ca, dân vũ của đồng bào đang sinh hoạt tại Làng Văn hóa

Điểm nhấn trong chuỗi các hoạt động là chương trình tái hiện lễ "Kết nghĩa" (Prơ ngooch) của đồng bào Cơ Tu (thành phố Đà Nẵng). Với đồng bào dân tộc khác, các cá nhân trong làng hoặc các dân tộc khác nhau kết nghĩa anh em là để gắn bó với nhau, cùng giúp nhau sống tốt hơn, làm cho hai người thành đôi bạn thân thiết, bảo đảm kết nghĩa đến đời con, đời cháu. Còn lễ "kết nghĩa" của đồng bào Cơ Tu lại là để giải quyết mâu thuẫn khi trong cuộc sống hằng ngày những va chạm giữa hai làng, hay trên nương, trong địa giới của làng này, làng kia qua thời gian thì mâu thuẫn ngày càng tăng. Lễ kết nghĩa khi hai bên có xảy ra mâu thuẫn dưới sự chủ trì của các già làng. Lễ kết nghĩa được tổ chức là để giữ mối quan hệ ngày càng tốt đẹp, đoàn kết hơn rồi qua đó cùng giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, giữ vững an ninh, chính trị, giao lưu lưu văn hóa. Đồng thời, lễ kết nghĩa được tổ chức góp phần tạo nên khối đại đoàn kết trong cộng đồng.

Tái hiện lễ "cầu mùa" của dân tộc Khơ Mú, xã Huổi Một, tỉnh Sơn La. Lễ hội thường được tổ chức vào tháng 10, 11 hằng năm khi bà con vừa trải qua mùa gặt. Ngày tổ chức thường do thầy cúng lựa chọn kỹ càng. Khi lúa chín, chủ nhà nhờ từ 5 đến 15 người phụ nữ cùng thầy cúng lên nương làm lễ cúng tại nương đến khi gặt lúa xong mới được về. Những người phụ nữ gặt lúa theo hình thức là tuốt hạt thóc vào bung chứ không được dùng liềm cắt. Sau khi tuốt xong thì bắt đầu mổ lợn, mổ gà ăn mừng. Ngày nay phong tục được cắt giảm hơn với các nghi thức: phần cúng các vị thần, phần lễ tôn vinh cây lúa, phần lễ đập lúa và phần hội gồm các trò chơi dân gian và múa hát. 

Bên cạnh hoạt động điểm nhấn là các chương trình giao lưu dân ca, dân vũ "Âm vang đại ngàn"; Giới thiệu ẩm thực và trải nghiệm không gian văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu như: Trình diễn các công đoạn chế chế biến các món ăn, thức uống truyền thống; Trải nghiệm việc thực hành chế biến ẩm thực truyền thống của đồng bào Cơ Tu qua cách hướng dẫn của đồng bào như cơm lam, thịt nướng, làm bánh sừng trâu... Tái hiện không gian "Chợ phiên vùng cao - Chào năm mới 2026" với 40 gian hàng bao gồm 33 gian hàng giới thiệu sản vật địa phương; 4 gian nhà bạt giới thiệu ẩm thực truyền thống; 5 gian hàng nước phục vụ nhu cầu của du khách tham quan.

Đến với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam vào thời điểm này, du khách còn được tham gia nhiều chương trình giới thiệu, trình diễn nghề thủ công truyền thống, các trò chơi dân gian của các nhóm đồng bào vùng cao; chương trình dân ca dân vũ "Sắc màu chợ phiên chào năm mới" đồng bào các dân tộc phía Bắc đang hoạt động hằng ngày tại Làng. Thông qua những nét văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc, không gian chợ vùng cao, các hoạt động chào năm mới 2026 góp phần giao lưu văn hóa, gắn kết vùng miền, hỗ trợ lẫn nhau trong phát triển; tăng cường nội dung hoạt động hằng ngày, cuối tuần và sự kiện phát huy thế mạnh của các chủ thể văn hóa tạo điểm đến hấp dẫn du khách từng bước hoàn thiện sản phẩm du lịch tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Tin, ảnh: MINH PHẠM