Nguyên Thứ trưởng Hồ Anh Tuấn

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945-28/8/2025), đây là thời điểm ý nghĩa để nhìn lại chặng đường phát triển của văn hóa kinh doanh (VHKD) Việt Nam. Là một bộ phận quan trọng của văn hóa dân tộc, văn hóa kinh doanh Việt đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, đặc biệt là dưới tác động của Nghị quyết số 68-NQ/TW từ Bộ Chính trị, góp phần định hình một thế hệ doanh nhân mới và thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước.

Được ban hành ngày 4-5-2025, Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân được xem là một dấu mốc quan trọng, một “kim chỉ nam” định hình tư duy và hành động cho giới doanh nhân Việt. Nghị quyết này đã chính thức khẳng định vai trò của kinh tế tư nhân là “một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân”. Đây không chỉ là sự thay đổi về danh xưng mà còn là sự thay đổi trong tư duy, truyền cảm hứng để doanh nhân “dám nghĩ lớn, dám làm lớn, thượng tôn pháp luật”.

Nghị quyết đã đưa ra các chủ trương, giải pháp đột phá nhằm tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững, với mục tiêu đầy tham vọng như đạt 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030. Các giải pháp toàn diện bao gồm:

Khẳng định vai trò trung tâm của kinh tế tư nhân: Đây là lần đầu tiên kinh tế tư nhân được xác định là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, không còn chỉ là một bộ phận cấu thành.

Mục tiêu cụ thể: Nghị quyết đặt ra mục tiêu đầy tham vọng, ví dụ như đạt 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030.

Giải pháp toàn diện: Nghị quyết đề cập đến nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, bao gồm:

Cải cách thể chế: Rà soát, tháo gỡ các vướng mắc trong các quy định pháp luật về khoáng sản, đất đai...

Khơi thông nguồn lực: Mở rộng kênh huy động vốn, tiếp cận tài nguyên công bằng hơn.

Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào khoa học công nghệ, chuyển đổi số.

Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa: Đưa ra các chính sách tài chính bao trùm, tạo cơ hội cho phụ nữ, thanh niên, đồng bào dân tộc thiểu số khởi nghiệp.

Nâng cao năng lực cạnh tranh: Khuyến khích hình thành các tập đoàn kinh tế tư nhân “sếu đầu đàn” để dẫn dắt nền kinh tế. Đồng thời, thúc đẩy kết nối giữa doanh nghiệp tư nhân với các thành phần kinh tế khác như doanh nghiệp nhà nước và FDI.

Văn hóa kinh doanh: Đề cao đạo đức kinh doanh, phát huy trách nhiệm xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần kinh doanh, tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nhân tham gia quản trị đất nước.

Với những định hướng này, Nghị quyết 68-NQ/TW được cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia kỳ vọng tạo ra bước ngoặt lịch sử, giúp kinh tế tư nhân Việt Nam bứt phá mạnh mẽ.

Từ tinh thần của Nghị quyết 68, văn hóa kinh doanh đang chứng kiến 4 sự chuyển dịch lớn, tạo ra một diện mạo mới cho cộng đồng doanh nghiệp.

Thứ nhất, từ tư duy “làm giàu cho mình” sang “làm giàu cho mình và cho Tổ quốc”, doanh nhân giờ đây không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn hướng đến trách nhiệm xã hội, chuyển từ “kinh doanh để tồn tại” sang “kinh doanh để kiến tạo” và đóng góp vào sự phát triển chung của quốc gia.

Thứ hai, từ “cạnh tranh đơn lẻ” sang “liên kết để cùng phát triển”, nghị quyết khuyến khích sự hợp tác giữa các doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và FDI, tạo nên văn hóa chia sẻ để cùng nhau xây dựng chuỗi giá trị và vươn ra thị trường quốc tế.

Thứ ba, từ “kinh doanh dựa vào quan hệ” sang “kinh doanh dựa trên nội lực”, bằng việc nhấn mạnh cải cách thể chế, nghị quyết đã tạo ra một sân chơi bình đẳng, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ và sự minh bạch.

Cuối cùng, từ “lợi nhuận bằng mọi giá” sang “lợi nhuận đi đôi với đạo đức”, đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội đang trở thành giá trị cốt lõi, khuyến khích doanh nghiệp hướng tới phát triển bền vững, thân thiện với môi trường và đảm bảo quyền lợi người lao động.

Những chuyển dịch trên đã khẳng định văn hóa kinh doanh là nền tảng vững chắc để kinh tế tư nhân bứt phá. Để tiếp tục phát huy thành quả này, cần có sự chung tay từ cả hai phía.

Về phía Chính phủ, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, đồng thời tiên phong xây dựng các chuẩn mực về văn hóa kinh doanh quốc gia.

Về phía doanh nghiệp, cần chủ động thay đổi tư duy, chuyển từ “kinh doanh lợi nhuận” sang “kinh doanh tử tế”. Việc xây dựng Văn hóa doanh nghiệp bền vững, tăng cường liên kết và hợp tác sẽ là chìa khóa để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Mối quan hệ tương hỗ, nơi Chính phủ tạo “sân chơi”, doanh nghiệp tự tin “chơi đẹp” và “chơi lớn” với tinh thần thượng tôn pháp luật, sẽ là động lực quan trọng để khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam có quyền tự hào về truyền thống và tiếp tục nuôi dưỡng khát vọng đưa thương hiệu Việt vươn xa. Khi đó, văn hóa kinh doanh sẽ thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, góp phần xây dựng một Việt Nam hùng cường và thịnh vượng.

HỒ ANH TUẤN 

Nguyên Thứ trưởng Bộ VHTTDL, Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam 

Nguồn: Tạp chí VHNT số 615, tháng 8-2025