Là huyện miền núi có trên 60% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, những năm qua, cùng với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, tuổi trẻ huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) đã có nhiều hoạt động thiết thực nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn. Qua đó góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 33- NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Đoàn viên thanh niên huyện Thanh Sơn tìm hiểu về nét đẹp lao động của đồng bào dân tộc Mường trên địa bàn xã Khả Cửu

Toàn huyện hiện có trên 8.900 đoàn viên sinh hoạt tại 42 đầu mối cơ sở đoàn, trong đó có nhiều đoàn viên thanh niên (ĐVTN) đi làm ăn xa. Với vai trò thanh niên xung kích đi đầu trong các hoạt động, Huyện đoàn Thanh Sơn luôn đề cao nhiệm vụ giáo dục ý thức giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc cho đoàn viên thanh niên. Ban Thường vụ Huyện đoàn chỉ đạo các cơ sở Đoàn trên địa bàn huyện đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền trên các trang fanpage, Facebook của Đoàn; vận động thành lập các nhóm trên mạng xã hội để tuyên truyền, trao đổi, chia sẻ đến đoàn viên thanh niên về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc giữ gìn văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, từ đó nâng cao nhận thức và phát huy vai trò của đoàn viên thanh niên, nhất là những địa bàn tập trung đông thanh niên đồng bào dân tộc thiểu số trong việc bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Nhiệm kỳ vừa qua cũng đã có nhiều mô hình, hoạt động định hướng, tổ chức cho thanh niên tham gia vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc trên địa bàn thông qua những hình thức phong phú, đa dạng. Vào những ngày lễ, Tết quan trọng của đồng bào - tiêu biểu là người Mường, người Dao… tổ chức Đoàn các cấp tuyên truyền, động viên đoàn viên thanh niên đi làm ăn xa về chung vui cùng gia đình, thôn xóm. Mỗi phong tục, nghi lễ cũng là dịp để ĐVTN tụ họp, cùng nhau quây quần bên mâm cơm truyền thống, hát những làn điệu dân ca, cùng trò chuyện bằng tiếng Mường, Dao, mặc trang phục truyền thống của dân tộc trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Hằng năm, các chương trình văn nghệ, thể thao quần chúng do huyện tổ chức luôn khuyến khích ĐVTN dân tộc thiểu số biểu diễn, giao lưu các loại hình trò chơi dân gian, diễn xướng dân gian như: hát giao duyên, hát ví, hát rang, cồng chiêng, đâm đuống, múa trống đu, ném còn, bắn nỏ (dân tộc Mường); múa chuông, múa lập tĩnh (dân tộc Dao)...

Đặc biệt, hiện nay, trên địa bàn huyện có 130 Câu lạc bộ văn hóa dân tộc Mường và Câu lạc bộ văn hóa các dân tộc được thành lập theo Đề án Kiểm kê, sưu tầm, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2025 tại các xã, thị trấn, các khu dân cư, trong trường học, thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên tham gia. Mỗi đoàn viên thanh niên đều luôn ý thức việc giữ gìn và phát huy những nét đẹp văn hóa của dân tộc trên quê hương mình, đồng thời hiểu được trách nhiệm của bản thân trong việc kêu gọi, vận động đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia chương trình văn hóa, văn nghệ, tìm hiểu về lịch sử, văn hóa dân tộc, học những làn điệu dân ca, bài hát bằng tiếng dân tộc, tham gia các trò chơi dân gian, qua đó thêm yêu và tự hào về nét đẹp văn hoá dân tộc.

Đoàn viên thanh niên huyện Thanh Sơn tích cực tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ mang đậm bản sắc dân tộc
 

Lực lượng đoàn viên, thanh niên còn tích cực hưởng ứng những cuộc thi như: Cuộc thi “Cán bộ, công chức, viên chức trẻ với văn hóa công vụ”, hội thi nấu ăn hưởng ứng ngày Gia đình Việt Nam với chủ đề “Bữa cơm gia đình - Bản sắc văn hóa các dân tộc”… Đây là những sân chơi lành mạnh, bổ ích; là cơ hội để các bạn đoàn viên thanh niên thể hiện sự hiểu biết,  nêu cao tinh thần, trách nhiệm gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa đặc sắc.

Bằng những hành động cụ thể, tuổi trẻ Thanh Sơn đã và đang mong muốn góp sức mình với việc lưu giữ, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc. Phát huy những kết quả đã đạt được, trong thời gian tới Huyện đoàn Thanh Sơn sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể làm tốt công tác tuyên truyền cho ĐVTN về truyền thống văn hóa tốt đẹp của đồng bào các dân tộc; phối hợp với Phòng Văn hóa - Thông tin huyện và các nghệ nhân ở các địa phương truyền dạy các làn điệu diễn xướng dân gian cho thế hệ trẻ trong những buổi sinh hoạt đoàn, đẩy mạnh việc giáo dục, bồi dưỡng đạo đức, lối sống có văn hóa, xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội trong giới trẻ. Đồng thời, ngăn chặn và đẩy lùi các hủ tục, bạo lực, tệ nạn ma túy, cờ bạc… góp phần giữ gìn và phát triển những giá trị truyền thống của văn hóa dân tộc trên địa bàn.

Đoàn viên thanh niên huyện Thanh Sơn tìm hiểu về ẩm thực của đồng bào Mường - món xôi ngũ sắc
 

PHÙNG HUYỀN TRANG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 504, tháng 7-2022