Ngày 25-11, sự kiện Kế hoạch thực hiện một bộ phim điện ảnh thuộc khuôn khổ Liên hoan phim (LHP) Việt Nam lần thứ XXIV năm 2025 đã diễn ra tại Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM, với sự tham gia của đạo diễn Lý Hải và nhà sản xuất Minh Hà cùng đông đảo giảng viên, sinh viên các ngành văn hóa nghệ thuật.

Đại diện nhà trường tặng hoa lãnh đạo Cục Điện ảnh và các nghệ sĩ

Sự kiện do Cục Điện ảnh (Bộ VHTTDL) phối hợp cùng Ban Giám hiệu Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM tổ chức. Phát biểu khai mạc, TS Đỗ Quốc Việt - Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết hoạt động giao lưu trong khuôn khổ LHP Việt Nam này là dịp để nhà quản lý, nghệ sĩ và sinh viên gặp gỡ, chia sẻ kinh nghiệm nghề nghiệp với những người làm phim có uy tín.

“Thị trường phòng vé đang tăng trưởng ổn định, nhiều phim Việt tạo dấu ấn tốt và thu hút sự quan tâm của công chúng yêu điện ảnh trong nước, và có những bộ phim chinh phục thị trường quốc tế. Nguồn nhân lực, công nghệ sản xuất, các nền tảng phát hành ngày càng đa dạng, mở ra nhiều cơ hội. Tuy nhiên, song song với cơ hội cũng có không ít thách thức. Chúng ta có những buổi giao lưu ngày hôm nay để cùng vượt qua những thách thức ấy”- TS Đỗ Quốc Việt nói.

Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh Đỗ Quốc Việt phát biểu tại buổi giao lưu

Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh đánh giá cao thành công về doanh thu và hiệu ứng khán giả của seri phim Lật mặt trong nhiều năm qua. Những kinh nghiệm thực tiễn từ đạo diễn Lý Hải và nhà sản xuất Minh Hà là “những bài học quý” cho sinh viên học hỏi.

Đại diện Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM, TS Nguyễn Thanh Đạt cho biết, nhà trường luôn chú trọng gắn kết đào tạo với thực tiễn, thông qua hợp tác với các nhà sản xuất và ê-kíp sáng tạo, giúp sinh viên tiệm cận yêu cầu chuẩn đầu ra và nuôi dưỡng kỳ vọng nghề nghiệp ngay từ giảng đường. Những gợi mở và kinh nghiệm của đạo diễn Lý Hải trong sự kiện này sẽ trở thành điểm nhấn đáng nhớ đối với sinh viên chuyên ngành điện ảnh.

Lần đầu tiên được nói chuyện và trao đổi về chuyên môn tại trường nghệ thuật, Lý Hải mong muốn sinh viên “cứ hỏi những gì các bạn thật sự muốn biết”. Trong hơn 2 tiếng, các bạn sinh viên đặt câu hỏi, Lý Hải và Minh Hà vui vẻ trả lời bằng kinh nghiệm thực tế.

Lý Hải từng theo học diễn viên kịch của Trường Nghệ thuật Sân khấu 2 (nay là Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM). Sau khi ra trường, Lý Hải lại nổi tiếng nhờ vai trò ca sĩ. Sau quá trình làm phim ca nhạc, anh quay lại với điện ảnh vì niềm đam mê từ thời sinh viên. Anh ấp ủ dự định làm phim từ năm 2004 và đến năm 2015 thì bộ phim Lật mặt 1 ra đời.

Nhà sản xuất Minh Hà và đạo diễn Lý Hải giao lưu với sinh viên

Về những khó khăn, vất vả trong quá trình làm phim, Lý Hải cho biết, từng mất ba năm trời ròng rã để viết kịch bản phim đầu tiên. Đi chào hàng, các nhà đầu tư đều lắc đầu. Nhưng Lý Hải không từ bỏ ý chí. Và cuối cùng, người chấp nhận đầu tư là… vợ anh.

“Dù khổ cực cỡ nào chúng tôi quyết làm là làm. Cũng vất vả vì nếu không thu hồi vốn là cả nhà ra đường ở”- Anh nói. Với phim đầu tiên, Lý Hải vừa là diễn viên, là biên kịch, làm đạo diễn, tự dựng phim, tự hát nhạc phim. Ra đời năm 2015, đạo diễn không ai biết, PR không nhiều, nhưng Lật mặt 1 được khán giả yêu thương, thu 72 tỷ đồng- con số “khủng” của phim Việt chiếu rạp thời đó. Lật mặt 1 đã giúp cho Lý Hải có thêm nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là sự tự tin theo đuổi nghề.

Trả lời nhiều câu hỏi thú vị từ sinh viên chuyên ngành Đạo diễn, Diễn viên và Quay phim… Lý Hải cho biết thực hiện một dự án phim có ba giai đoạn căn bản: tiền kỳ, ghi hình và hậu kỳ. Trong đó, kịch bản luôn là khâu quan trọng nhất. Nếu không tự viết kịch bản, đạo diễn phải có khả năng thẩm định thật tốt để khi đi gặp nhà sản xuất, họ biết chứng minh vì sao dự án xứng đáng được đầu tư.

Sinh viên đặt câu hỏi tại sự kiện

Bên cạnh biết thẩm định kịch bản, đạo diễn phải biết ước tính chi phí. Một bộ phim có bao nhiêu phân đoạn, cảnh lớn - nhỏ, bao nhiêu diễn viên, thiết kế - kỹ xảo… tất cả phải chi tiết. Lý Hải từng lập short list cho từng cảnh hành động và cả storyboard để tính chính xác: “Bạn báo phim 25 tỷ đồng nhưng ra hiện trường thành 35 tỷ thì nhà sản xuất không ai dám bơm tiền thêm, thậm chí 100 triệu đồng cũng không vì nhà sản xuất đánh giá bạn thiếu chuyên nghiệp”.

Sau kịch bản và kinh phí là chọn ê-kíp. Nhà sản xuất đồng ý đầu tư, đạo diễn phải tìm được cộng sự vừa giỏi vừa hợp tầm nhìn. Lý Hải cũng thẳng thắn chỉ ra mặt phải - trái của casting diễn viên mới hay kỳ cựu. Diễn viên mới có tinh thần hết mình, nhưng thiếu kinh nghiệm nên đạo diễn phải bỏ nhiều công dẫn dắt. Còn diễn viên nổi tiếng giàu kinh nghiệm nhưng nếu đạo diễn “non tay” rất dễ bị họ bắt nạt.

Theo Lý Hải đúc kết thì làm phim là hành trình dài hơi. Đạo diễn không chỉ kể chuyện trên màn ảnh mà còn phải biết tính toán, tổ chức, thương lượng và chịu trách nhiệm đến cùng. Tinh thần chuyên nghiệp và sự chuẩn bị kỹ lưỡng chính là nền tảng bền vững nhất.

Ở góc nhà sản xuất, Minh Hà cho biết, thách thức đầu tiên của người làm phim trẻ là thuyết phục được nhà đầu tư. Kinh nghiệm là “nhiều bạn gửi dự án dài 30-50 trang, nhưng nhà sản xuất quan tâm trước hết là: câu chuyện có hấp dẫn trong 10 câu đầu tiên hay không”- Chị chia sẻ.

Các nghệ sĩ chụp ảnh lưu niệm với sinh viên

Về việc tìm kiếm nhà đầu tư, Minh Hà cho rằng người làm phim cần thay đổi tư duy, không đến để xin mà đến để đề xuất một cơ hội hợp tác: “Chúng ta có kịch bản tốt, thông điệp rõ ràng. Nhà sản xuất dù ở vị trí cao vẫn có nhu cầu tìm kiếm dự án hấp dẫn. Khi hiểu điều đó, bạn sẽ tự tin hơn rất nhiều”.

Lật mặt từng có những phần được phát hành ra nước ngoài. Minh Hà “bật mí” rằng, khi đưa phim ra thị trường quốc tế, phải trình bày thuyết phục vì sao tác phẩm xứng đáng được phát hành. Tự tin, hiểu rõ giá trị của bộ phim và biết cách truyền đạt chính là “chìa khóa” để đi xa.

Từ thực tiễn 10 năm làm nghề với 8 bộ phim, Minh Hà đúc kết: “Không ai dạy chúng ta sáng tạo, không ai dạy chúng ta khác biệt, nhưng chúng ta phải làm được điều đó. Có thể bắt đầu từ điều nhỏ bé đó. Nếu làm tốt, bộ phim sẽ đi rất xa và sống rất lâu trong lòng khán giả”.

Trên thực tế, quy trình sản xuất và phát hành một bộ phim điện ảnh trong khuôn khổ một buổi giao lưu sẽ không thể truyền tải trọn vẹn. Dù vậy, những gì mà đạo diễn Lý Hải và nhà sản xuất Minh Hà cũng như các giảng viên gợi mở, chia sẻ trong sự kiện giao lưu sẽ giúp sinh viên có thêm động lực nuôi dưỡng cảm hứng nghề nghiệp và tự tin hơn trên con đường theo đuổi nghề nghiệp của mình.

XUÂN HƯỚNG, HỒNG LÊ - Ảnh: BTC