Nghệ thuật > Âm nhạc và múa

Trong điều kiện kinh tế, xã hội có nhiều biến động, đời sống tinh thần nói chung, nhu cầu hưởng thụ âm nhạc truyền thống (ANTT) nói riêng của đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) ở nước ta cũng có không ít những thay đổi. Bài viết trình bày tổng quát thực trạng về nhu cầu sử dụng, hưởng thụ ANTT của các DTTS ở nước ta hiện nay. Đây là một trong những cơ sở dữ liệu giúp cho việc tổ chức, quản lý, hoạch định chính sách có liên quan đi đúng hướng và đạt được những hiệu quả thiết thực.

Những đường nét giai điệu trong tác phẩm được hình thành theo nhiều cách khác nhau, có thể dựa vào mô hình quãng, rải hợp âm... nhưng phần lớn các nhà soạn nhạc dựa vào điệu thức, thang âm để cấu thành giai điệu. Có hai dạng điệu thức được sử dụng phổ biến hơn cả là điệu bảy âm trưởng, thứ tự nhiên và điệu thức năm âm (Nam ai). Hai dạng điệu này xuất hiện trong nhiều thể loại âm nhạc từ dân gian, cổ điển cho đến hiện đại. Nhìn nhận dưới góc độ âm nhạc học sẽ giúp người đọc phần nào thấy được sự tương đồng và khác biệt giữa hai điệu thức này.

Trên nền tảng của âm nhạc truyền thống dân tộc cùng với triết lý, tập quán tu tập của đạo Phật mà nhạc lễ Phật giáo vùng châu thổ Bắc Bộ thể hiện được những điểm độc đáo riêng biệt. Là một bộ phận của nền âm nhạc Việt Nam, âm nhạc trong nghi lễ Phật giáo không chỉ được ghi nhận trong thực hành nghi lễ ở các địa phương vùng châu thổ Bắc Bộ mà còn được ông cha ta ghi chép, phản ánh một cách rõ nét trong các thư tịch, tư liệu cổ sử khác nhau, chứng minh sự định hình, tồn tại và phát triển của loại hình âm nhạc này trong nhiều thế kỷ qua.

Nhiều người cho rằng, Phó Đức Phương là tác giả của những ca khúc viết về sông nước. Điều đó chẳng sai, bởi trong nhiều sáng tác của ông, sông nước luôn hiện hữu vừa là cái cớ, vừa là điểm tựa để nhạc sĩ thỏa sức thể hiện/ giãi bày những cung bậc tình cảm đa chiều, nhiều sắc.

Từ những năm 70 của TK XX, hiphop đã xuất hiện và phát triển ở Mỹ, sau đó lan tỏa đến nhiều quốc gia trên thế giới, pha trộn với nhiều yếu tố văn hóa khác nhau, hình thành nên một trào lưu rộng khắp. Đến nay, thể loại âm nhạc này không còn xa lạ với công chúng Việt Nam. Nhiều nhạc sĩ đã mạnh dạn áp dụng các lối sáng tác, đọc rap, pha trộn âm nhạc điện tử, sử dụng thiết bị, nhạc cụ hiện đại để sáng tạo ra những tác phẩm âm nhạc của

Những năm gần đây, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã tác động lớn tới mọi lĩnh vực của xã hội, trong đó có sản xuất âm nhạc. Ở Việt Nam, các cơ sở đào tạo hiện nay chủ yếu tập trung đào tạo nguồn nhân lực biểu diễn nghệ thuật trực tiếp mà chưa chú trọng đến đào tạo các ngành quản lý, sản xuất âm nhạc cũng như các ngành đạo diễn khác trong công nghiệp âm nhạc. Sự thiếu hụt này sẽ làm cho các sản phẩm âm nhạc từ thu thanh cho đến biểu diễn không đạt được chất lượng tốt nhất. Vì vậy, chúng ta cần tập trung đầu tư vào nguồn nhân lực, xây dựng chương trình đào tạo, mở mã ngành mới, giải quyết vấn đề về đào tạo sản xuất âm nhạc trong các cơ sở đào tạo ở Việt Nam hiện nay.

Âm nhạc dân gian người Khmer ở Nam Bộ mang những đặc trưng của âm nhạc các dân tộc trong nước, thể hiện qua chất liệu chế tác nhạc khí, nhạc khí đồng dạng thuộc các họ: dây, hơi, thân vang, màng rung và sự đa dạng trong thang âm - điệu thức. Bài viết đề cập đến đề tài, nội dung âm nhạc Khmer; việc kế thừa, phát huy các giá trị đặc trưng của âm nhạc Khmer vào đời sống xã hội.

Người Mnông là một trong những dân tộc ít người sống chủ yếu vùng Tây Nguyên, Việt Nam, thuộc nhóm nhân chủng Indonesian và hệ ngôn ngữ Môn - Khmer. Người Mnông có hệ thống lễ nghi và âm nhạc phục vụ lễ nghi độc đáo, chẳng hạn bộ Gong Pêh hay còn gọi là ching ba (chiêng ba, gồm 3 chiêng lồi). Bộ Gong Pêh mang nhiều ý nghĩa như: vật linh để thờ cúng; biểu trưng cho một thế hệ, dòng tộc; nhạc khí thiêng giúp con người giao tiếp với thế giới thần linh; đại diện cho văn hóa truyền thống của một tộc người.